Του
Zampano
Σαιξπηρικό το ερώτημα: Είναι ο Stephen King ένας μεγάλος συγγραφέας, άξιος των τεραστίων πωλήσεων των βιβλίων του ή είναι ένα ακόμα παιδί της pop κουλτούρας που κατάφερε κάνει λογοτεχνική καριέρα αντιλαμβανόμενος το σφυγμό μιας γενιάς που είχε ανάγκη να τρομοκρατηθεί;Αν κάποιος με ρωτούσε λίγα χρόνια πριν, τις μέρες που είχα διαβάσει τα άπαντα του αλλά όχι τον “Μαύρο Πύργο“, θα αισθανόμουν μετέωρος και θα παραδεχόμουν πως γενικότερα το έργο του είναι άνισο καθώς περιλαμβάνει αριστουργήματα (“Λάμψη”, “Το Αυτό”), υπερεκτιμημένα έργα (“Κριστίν”, “Κάρι”, “Κούτζο”) και πολλά αδιάφορα έως κάτω του μετρίου (“Ονειροπαγίδα”, “Το Κινητό”, “Οι ρυθμιστές”).Ακόμα υπάρχει ο Stephen King που ξέρουμε από τον κινηματογράφο, εκείνος που είδε άγνωστα διηγήματα του ή μυθιστορήματα όχι και τόσο εντυπωσιακά, να μετατρέπονται σε θρυλικές ταινίες από εξίσου θρυλικούς σκηνοθέτες (Λάμψη – Στάνλεϊ Κιούμπρικ, Κάρι – Μπράιαν Ντε Πάλμα, Νεκρή Ζώνη – Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, Κριστίν – Τζον Κάρπεντερ, Μίζερι και Στάσου Στο Πλάι μου – Ρομπ Ράινερ, Το Σκοτεινό Εγώ – Τζορτζ Ρομέρο, Η τελευταία Έξοδος και Πράσινο Μίλι – Φρανκ Ντάραμποντ).
Χαμένος μέσα σε ψευδώνυμα (Richard Bachman, John Swithen), ατυχήματα που κόντεψαν να του κοστίσουν τη ζωή, προβλήματα με το αλκοόλ και τα ναρκωτικά και ατέλειωτες απόψεις και γνώμες για το έργο του (τόσες θετικές, όσες και αρνητικές), ο Stephen King είναι μια προσωπικότητα που δύσκολα μπορείς να την αποκρυπτογραφήσεις μοναχά μέσα από το συγγραφικό του στυλ και τις ατελείωτες σελίδες που έχει γράψει.Η προσωπική μου γνώμη είναι κατασταλαγμένη πια. Ο Stephen King είναι ο άνθρωπος που μίλησε στο υποσυνείδητο και του πιο περιστασιακού αναγνώστη, ανασύροντας από αυτό αρχέγονους φόβους που κανείς δεν ομολογεί δημόσια: Ο τρόμος της ενηλικίωσης, η αποξένωση, η φιγούρα του κλόουν, η περιθωριοποίηση είναι μερικά μόνο από τα μοτίβα που αποτελούν αφετηρίες για το έργο του συγγραφέα. Η αποκάλυψη όμως για μένα ήρθε με την ανάγνωση του “Μαύρου Πύργου“. Μιας επταλογίας που η συγγραφή της κράτησε κοντά 35 χρόνια και δείχνει όλη την εξέλιξη του King ως συγγραφέα και αποδεικνύοντας πως ξέρει να χειριστεί το λόγο, τους χαρακτήρες και την υπόθεση χωρίς να καταφεύγει σε ευκολίες που συχνά χρησιμοποιεί στα υπόλοιπα έργα του. Ο “Μαύρος Πύργος” είναι ένα τεράστιο έργο και βάση αυτού θα έπρεπε να κρίνεται ο συγγραφέας King. Τα υπόλοιπα έργα του είναι οι δορυφόροι αυτής της προσπάθειας όσο κι αν μερικά από αυτά τα θεωρώ εξίσου δυνατά.
Δεν είμαστε εδώ όμως για να μιλήσουμε γενικά για τον Stephen King αλλά εκείνον που στη δεκαετία του ’80, με τις συνεχόμενες επιτυχίες του, είναι υπεύθυνος για την πρόταση “Κάθε αμερικάνικο σπίτι έχει στη βιβλιοθήκη του τη Βίβλο και ένα βιβλίο του Stephen King”. Και προσοχή: Δεν είναι υπερβολή.
Η αυγή των ‘80s βρίσκει τον King ήδη διάσημο, ήδη βαθύπλουτο και ήδη σεβαστό πρόσωπο στους καλλιτεχνικούς χώρους. Τα καλύτερα όμως δεν έχουν έρθει ακόμα. Το 1980 εκδίδεται το “Firestarter” (μια ιστορία που θυμίζει πολύ το Κάρι) το οποίο είναι και υποψήφιο για το Βρετανικό Βραβείο Φαντασίας, το 1981 με το ψευδώνυμο Bachman εκδίδει το “Roadwork” και την ίδια χρονιά κυκλοφορεί μια μελέτη του για τον τρόμο στο ραδιόφωνο, την τηλεόραση, τα κόμιξ, τον κινηματογράφο κοκ η οποία βραβεύεται με Hugo. Στα τέλη του ίδιο χρόνου φτάνει στα χέρια των αναγνωστών το διάσημο “Κούτζο” που παίρνει το Βρετανικό Βραβείο Φαντασίας. Το 1982, ως Bachman πάλι, εκδίδει το “Running Man” και ως King το πρώτο μέρος του “Μαύρου Πύργου” και τη διάσημη συλλογή τεσσάρων νουβελών “Different Seasons” (που περιέχει τα “Η Τελευταία Έξοδος”, “Apt Pupil”, “Το Σώμα” (που έγινε το κινηματογραφικό “Στάσου Στο Πλάι Μου”) και “Ασκήσεις Αναπνοών”). Το 1983 είναι η χρονιά του “Κριστίν” και του “Pet Cemetery”. 1984 επιστρέφει στη μεταμφίεση του Bachman και εκδίδει το “Thinner” και με το πραγματικό του όνομα κυκλοφορεί το”Talisman”.
Η συλλογή διηγημάτων “Ένας Σάκος Κόκαλα βγαίνει” το 1985 και περιέχει μεταξύ άλλων το γνωστό “Η Ομίχλη”. Το 1986 κυκλοφορεί ίσως το καλύτερο βιβλίο του αυτά τα δέκα χρόνια που εξετάζουμε, “Το Αυτό” ενώ το 1987 έχουμε οργασμό εκδόσεων με το δεύτερο μέρος του “Μαύρου Πύργου”, “το Misery”, το “Eyes of the Dragon” και το “Tommyknockers”. Το 1988 περνάει ασυνήθιστα ήσυχα για τον King μοναχά για να επιστρέψει δριμύτερος με το “Dark Half” και τα μικρότερα σε μέγεθος “Dolan’s Cadillac” και “My Pretty Pony”.14 ταινίες βασιζόμενες σε δουλείες του κυκλοφορούν τη συγκεκριμένη δεκαετία και τουλάχιστον άλλες 5 θα γίνουν στο μέλλον στηριζόμενες σε έργα που εκδόθηκαν από το 1980 μέχρι το 1989.
Στη μάχη του με τον άλλον εμπορικότατο συγγραφέα των ‘80s, τον Τομ Κλάνσι, βγήκε ουκ ολίγες χρονιές νικητής στην αμερικάνικη αγορά ενώ δεν μιλάμε καν για την ευρωπαϊκή στην οποία ο King χαίρει μεγάλης εκτίμησης (σε αντίθεση με τον Κλάνσι που πολλοί δεν τον γνωρίζουν). Και ας μην ξεχνάμε πως το πιο εμπορικό του έργο, ο “Μαύρος Πύργος” (που έχει πουλήσει πάνω από 30 εκατομμύρια αντίτυπα), ξεκίνησε να εκδίδετε το 1982.Ο Stephen King υπήρξε ένα φαινόμενο της δεκαετίας, ένας συγγραφέας που κατέρριψε κάθε ρεκόρ στην πώληση βιβλίων (πριν έρθει η κυρία Ρόουλινγκ και θέσει καινούργια όρια) και αγαπήθηκε παράφορα από εκατομμύρια αναγνώστες. Η δεκαετία του ’80 τού ανήκει δικαιωματικά και είναι το πρώτο όνομα συγγραφέα που μας έρχεται στο μυαλό όταν αναφερόμαστε σε αυτήν.
